De huidige cao-afspraken zijn vaak te star waardoor bedrijven zich niet goed kunnen aanpassen en extra hard worden geraakt bij onverwachte tegenslag, stellen de drie werkgevers-/ondernemersverenigingen. Het moet bijvoorbeeld mogelijk moet zijn om werktijden, werkplek en functies aan te passen. Ook moeten beloningsafspraken meer mee-ademen met de bedrijfssituatie.

Arbeidsvoorwaardennota

MKB-Nederland, VNO-NCW en AWVN hebben meerdere aanbevelingen opgesteld in hun arbeidsvoorwaardennota ‘Schaken op meerdere borden. Arbeidsvoorwaarden in onzekere tijden’ (Bekijk samenvatting in pdf).

In deze nota staan aanbevelingen voor werkgevers voor het arbeidsvoorwaardenoverleg van het komende jaar. Uitgangspunt is voor hen dat in toekomstige crises de arbeidsvoorwaarden de beste aanpak niet in de weg staan.

Aanpassingsvermogen te klein

Gezonde bedrijven, maximale werkgelegenheid en zekerheid en perspectief voor werknemers blijven voor de gezamenlijke werkgevers de ‘grote’ doelstellingen van het arbeidsvoorwaardenoverleg. De huidige crisis heeft een aantal nieuwe inzichten opgeleverd, met name wat betreft het aanpassingsvermogen van ondernemingen. Afspraken in de cao blijken organisaties soms te belemmeren bij inspelen op de grote onzekerheid en op tegenslagen door de coronacrisis.

Mee-ademen met bedrijfssituatie

Veel bedrijven wilden bijvoorbeeld hun ploegenroosters aanpassen om in het kader van coronavrij werken het verkeer van en naar bedrijfslocaties te verminderen. Diverse werkgevers zagen dat verhinderd doordat de arbeidsvoorwaarden het niet toelieten. Ook het inzetten van personeel op andere plekken in de organisatie bleek vaak lastig. Afspraken rond onder meer roosters, reistijden en reiskosten bij thuiswerken moeten daarom kritisch worden bekeken, stellen de werkgeversorganisaties. Tegelijkertijd bepleiten zij afspraken over mee-ademende beloningen en crisisclausules. Hierdoor lopen de loonkosten in slechte tijden minder hard op en profiteren werknemers in goede tijden extra.

Steunpakketten camoufleren problemen

De gezamenlijke werkgevers merken op dat de succesvolle steunpakketten van de overheid de onderliggende problemen van veel bedrijven aan het oog onttrekken. Hierdoor ontbreekt in het arbeidsvoorwaardenoverleg soms de urgentie om zaken aan te passen. Daar komt bij dat het arbeidsvoorwaardenoverleg dit jaar twee gezichten kent: bedrijven die het zwaar hebben en bedrijven die ondanks of juist dankzij de crisis goed draaien. Daarom moet worden geïnvesteerd waar het kan en moeten kosten worden beheerd waar het moet. Op die manier kunnen zowel werkgelegenheid als bedrijven worden behouden.