Door pensioenspecialist Dirk-Jan Plate.
Als er mogelijk een verplichtstellingsbesluit op jouw bedrijf van toepassing is, moet je al dan niet met terugwerkende kracht aansluiten bij een bedrijfstakpensioenfonds. Met vaak grote financiële gevolgen. Al is het alleen maar omdat de aangeboden pensioenregeling bij een pensioenfonds in de praktijk vaak uitgebreider is en mede daardoor de premieverplichting hoger ligt.
Risico’s
Het is belangrijk om te bepalen of het bedrijf onder een verplicht gesteld pensioenfonds valt. Als achteraf blijkt dat dit al jaren het geval was, eist het pensioenfonds de volledige premieverplichting over alle jaren op. Soms tot 20 jaar terug. De premieplicht verjaart niet. Bedrijfstakpensioenfondsen sporen actief bedrijven op die mogelijk onder hun pensioenfonds vallen omdat op bedrijfstakpensioenfondsen de verplichting rust pensioen uit te keren aan werknemers die op basis van het verplichtstellingsbesluit daar recht op hebben. Ook al waren deze werknemers eerder niet bekend en heeft het pensioenfonds er geen premie voor ontvangen. Voor deze werknemers geldt: geen premie, wel pensioen. Vervolgens zal het pensioenfonds de gemiste premies voor niet alleen deze werknemer maar ook alle voormalige werknemers op de werkgever verhalen. Daar komt bij dat menig werknemer pas laat aan de bel trekt. Tot een bepaalde leeftijd interesseert pensioen hen minder, des te groter is zijn grondigheid als hij op pensioendatum ontdekt dat het pensioen tegenvalt. Klopt dat wel? Inmiddels nemen de werknemers die fouten ontdekken (of veronderstellen) in aantallen toe. Dit is een algemene tendens in de samenleving; mensen nemen steeds minder snel iets aan en gaan steeds vaker op onderzoek uit. Het later ontdekken van een eerdere verkeerde inschatting heeft een grotere impact op de onderneming dan er vroegtijdig bij te zijn. Dat is dan ook meteen een deel van de oplossing (schadebeperking).
Oplossing
Bedrijfstakpensioenfondsen sporen daarom vanwege hun risico zelf bedrijven op. Ze doen onderzoek in het KVK of zoeken op het internet naar alle enigszins vergelijkbare bedrijven met zojuist aangesloten werkgevers waarmee de discussie over wel of geen aansluiting in het voordeel van het pensioenfonds is beslecht. Of je bent ze voor en laat onderzoeken of je wel de vrijheid hebt om zelf een pensioenregeling vorm te geven. Bij voorkeur laat je dit onderzoeken door een onafhankelijk pensioenadviseur of pensioenjurist. Een andere partij dan de adviseur die eerder de pensioenregeling heeft ondergebracht bij een verzekeraar of premiepensioeninstelling want het is niet verstandig dat dezelfde adviseur zijn eigen ‘waar’ keurt. Daar komt bij dat er veel juridisch speurwerk en interpretaties van eerdere jurisprudentie bij komt kijken. In de praktijk blijkt dat de adviesrapporten die bij aanvang van de pensioenregeling zijn gemaakt niet alle relevante beoordelingscriteria bevatten. Zaken zoals het rekening houden met een cao of een ledenprotocol waar ook een verplichtstelling uit kan volgen worden bijvoorbeeld niet meegenomen. Of de onderneming is later gewijzigd in haar werkzaamheden.
Een werkingssfeeronderzoek, uitgevoerd door een onafhankelijke deskundige, geeft een goede indicatie. Het verplichtstellingbesluit van (meerdere) mogelijke pensioenfondsen wordt bestudeerd, de feitelijke werkzaamheden in kaart gebracht, welke werkzaamheden elkaar ondersteunen, in welke verhouding, sinds wanneer en de verschillen met de huidige pensioenregeling. Dit alles rekening houdende met het uitgebreide aanbod aan gerechtelijke uitspraken over dit onderwerp. Het is een lastige materie, die, net zoals jouw bedrijf, in ontwikkeling blijft.
Plan van aanpak
Vervolgens volgt er een plan van aanpak. Stel, de onderneming valt sinds twee jaar onder het verplichtstellingsbesluit. Dan is het veel verstandiger om, begeleid door een deskundige, in contact te treden met het pensioenfonds. Dat geeft geen garantie dat zij niet alsnog alle premies zullen eisen. De ervaring leert echter dat zij dan meer geneigd zijn mee te denken dan wanneer zij het bedrijf zelf op het spoor komen. Kom je er niet in redelijkheid met het pensioenfonds uit dan staat alleen de gang naar de rechter nog open. Het gaat erom dat je weet waaraan toe te zijn en rustig(er) in kaart kan brengen wanneer de ontstane situatie is ontstaan. Dat is belangrijk voor de onderneming, de werknemers, eventueel over te nemen bedrijven of als je de onderneming verkoopt en de koper (als hij verstandig is) ook een grondig onderzoek laat uitvoeren.
Vrijheid is prachtig als je die ook daadwerkelijk hebt.
Heb je na het lezen van dit artikel vragen over een verplichte aansluiting bij een bedrijfstakpensioenfonds en of het wellicht van toepassing is op jouw onderneming? Of heb je andere HR gerelateerde vragen? Contact onze collega’s van HR Consultancy op HRadvies@tentoo.nl.