Kennisbank
FAQ

Alles wat je moet weten over de Wet DBA

Op 1 mei 2016 is de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) ingegaan. Daarmee is er een eind gekomen aan de VAR voor zzp’ers. Voortaan kunnen zzp’ers en hun opdrachtgevers een modelovereenkomst sluiten bij het aangaan van een opdracht. Inmiddels is al jaren duidelijk dat de Wet DBA geen succes is, maar de opvolger laat lang op zich wachten.

Laatste Wet DBA-updates

September 2021 I De eerste evaluatie van de webmodulepilot toont aan dat de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA) nog niet de gewenste helderheid biedt. De pilot staat sinds begin 2021 online en was in september door 6.667 deelnemers helemaal ingevuld, zo blijkt uit de evaluatie (pdf) die minister Koolmees naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Dat leidde tot de volgende uitkomsten:

  • 650 x mogelijk sprake van een fictieve dienstbetrekking (9,7%)
  • 2.257 x indicatie dienstbetrekking (33,9%)
  • 1.867 x indicatie buiten dienstbetrekking (28,0%)
  • 1.893 x geen oordeel mogelijk (28,4%)

Januari 2021 I Dinsdag 12 januari is de pilot van de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA) online gegaan. Opdrachtgevers kunnen door de vragenlijst in te vullen helder krijgen of ze een zelfstandige mogen inhuren voor een klus of dat een arbeidscontract nodig is. Tijdens deze pilot is de webmodule bedoeld als voorlichtingsinstrument. De deelname is vrijwillig en de webmodule kan anoniem worden ingevuld.  In de zomer van 2021 wordt geëvalueerd of de webmodule als instrument behulpzaam is en wordt besloten over de eventuele definitieve inzet van de webmodule. Doel is dat de webmodule waar mogelijk zekerheid gaat geven, mits hij naar waarheid is ingevuld. Hierbij wordt ook gekeken naar de mogelijkheden voor handhaving, misbruikrisico’s en naar de gevolgen voor de uitvoeringsinstanties.

November 2020 | Handhaving van de Wet DBA is opnieuw uitgesteld. Het kabinet wilde de Wet DBA het liefst begin 2021 vervangen door een nieuwe ‘zzp-wet’, maar dat gaat niet lukken. Dat wordt op zijn vroegst 1 oktober 2021, zo valt op te maken uit de woorden van minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken. Dit betekent dat opdrachtgevers en opdrachtnemers tot die tijd geen boetes of naheffingen krijgen als de Belastingdienst achteraf constateert dat sprake is van een dienstbetrekking. Zogeheten ‘kwaadwillenden’ worden wél aangepakt. Op 17 maart 2021 zijn de Tweede Kamerverkiezingen, dus het volgende kabinet mag het ‘Wet DBA-probleem’ oplossen.

Februari 2020 | De Belastingdienst gaat in 2020 actiever speuren naar schijnzelfstandigheid. Tot de zomer alleen in de zorg (ziekenhuizen en zelfstandige klinieken), de bouw (grote bouwprojecten) en de bemiddelingsbureaus en intermediaire partijen in deze sectoren. Na de zomer volgen mogelijk meer sectoren. Dit blijkt uit een brief van staatssecretaris Hans Vijlbrief van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst aan de Tweede Kamer. “De Belastingdienst gaat controleren of sprake is van een dienstbetrekking, geeft voorlichting en biedt een helpende hand om duidelijkheid te geven wanneer een arbeidsrelatie wel of geen dienstbetrekking is volgens de huidige wet. Aan eventuele handhaving gaat altijd een zorgvuldige afweging vooraf”, schrijft Vijlbrief. Lees de volledige brief (pdf) van staatssecretaris Hans Vijlbrief.

April 2019 | De helft van de 104 bedrijven, die in 2018 werden onderzocht in het kader van de Wet DBA, handelt onjuist bij de inzet van zzp’ers. Bij 12 bedrijven wordt een vervolgonderzoek gestart, vanwege het vermoeden van kwaadwillendheid.

November 2018 | De Wet DBA blijft sowieso tot eind 2020 in leven. De komst van zijn opvolger – in de volksmond bekend als de nieuwe zzp-wet – is een jaar uitgesteld tot begin 2021. De plannen die minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) voor deze wet had, staan mogelijk op gespannen voet met Europese wet- en regelgeving.

Augustus 2018 | De Wet DBA. Modelovereenkomsten. Een nieuwe ‘wet dba zzp’ die op komst is. Als freelancer is het ook in de media- en entertainmentwereld lang niet altijd duidelijk aan welke regels je je nu moet houden. Laat staan hoe je je kunt voorbereiden op de toekomst.

Juni 2018 | De nieuwe zzp dba wet is er niet zomaar. Minister Koolmees tilt het overleg over het vervangen van de Wet DBA over de zomer heen. Zo kunnen alle zogeheten ‘veldpartijen’ zich beter voorbereiden. Hij bespreekt zijn plannen wel op woensdag 27 juni al met de Tweede Kamer.

Februari 2018 | De omstreden Wet DBA wordt tot 2020 niet gehandhaafd. Minister Koolmees van Sociale Zaken en staatssecretaris Snel van Financiën informeerden vrijdag 9 februari de Tweede Kamer over de nieuwe opschorting van de handhaving. Dit betekent dat opdrachtgevers en zzp’ers tot eind 2019 geen boetes of naheffingen ontvangen als ze zich niet aan deze ‘zzp dba wet’ houden. In 2020 moet een nieuwe wet in werking treden.

Oktober 2017 | De Wet DBA lijkt zijn langste tijd al te hebben gehad. Het nieuwe kabinet Rutte III geeft in het regeerakkoord toe dat de Wet DBA niet functioneert en kondigt aan dat de wet wordt vervangen. Wanneer dit gaat gebeuren en waardoor de wet wordt vervangen, moet nog worden uitgewerkt. Duidelijk is wel dat de Wet DBA tot 1 juli 2018 niet wordt gehandhaafd. De kans is groot dat rond die tijd nog geen nieuwe wet is uitgewerkt en dat de handhaving dan opnieuw wordt uitgesteld.

Het kabinet heeft wél in grote lijnen aangegeven waaraan de nieuwe wet moet voldoen. Lees het hier.

17 juli 2017  | Tentoo-directeur Paul den Ronden was te gast in het radioprogramma Zakendoen van BNR. Hierin kwamen onder meer de Wet DBA en het imago van payrolling aan bod. Je kunt het item hier terugluisteren.

22 juni 2017 | En nu? Wij schreven een gratis whitepaper over gevolgen Wet DBA voor zzp’ers en opdrachtgevers.

1 juni 2017  | De handhaving van de Wet DBA wordt vanwege aanhoudende onduidelijkheid en onzekerheid nogmaals uitgesteld tot 1 juli 2018. Dit betekent dat opdrachtgevers en opdrachtnemers tot die tijd geen boetes of naheffingen krijgen als achteraf geconstateerd wordt dat er sprake is van een dienstbetrekking. Dit geldt niet voor zogenoemde kwaadwillenden, laat staatssecretaris van Financiën Eric Wiebes donderdag aan de Tweede Kamer weten.

30 mei 2017 | De vergadering van de Tweede Kamer over de Wet DBA (op donderdag 1 juni) is uitgesteld. Centraal stond de bespreking van de derde voortgangsrapportage over de wet. Ook het rapport van een werkgroep van ambtenaren, waar in 10 verschillende mogelijkheden staan opgesomd om uit de impasse van de Wet DBA te komen, stond op de agenda.

29 mei 2017 | Ook al is de handhaving van de Wet DBA opgeschort tot 2018, de onrust wordt er niet minder om. Daarom heeft een werkgroep met ambtenaren van verschillende ministeries voorstellen bedacht voor het kwalificeren van de arbeidsrelatie om zo de Wet DBA vlot te trekken. Het volgende kabinet gaat aan de slag met de aanbevelingen.

18 november 2016  | Het kabinet heeft bekendgemaakt de handhaving van de Wet DBA op te schorten tot in elk geval 2018. Hiermee reageert het kabinet op de onrust die heerst rondom de nieuwe wet. Zzp’ers geven aan dat ze opdrachten verliezen omdat bedrijven het niet meer aandurven met hen samen te werken. Na de verkiezingen bepaalt een nieuw te vormen regering hoe verder te gaan met de modelovereenkomsten en de Wet DBA. Het is vooralsnog niet duidelijk of deze nieuwe manier van werken blijft bestaan.

Handige bronnen

Whitepaper

Wet DBA en zzp-inhuur: en nu?

  • Administratieve rompslomp?
  • Risico op boetes en naheffingen?
  • Onduidelijkheid over (schijn)zelfstandigheid?
  • Gedoe met modelovereenkomsten?
Whitepaper lezen
Voordelen

Zorgeloos zzp'ers en freelancers inhuren

  • Geen risico op schijnzelfstandigheid
  • Dezelfde flexibiliteit als bij ‘gewone’ zzp-inhuur
  • Factuurbedrag zzp’er blijft gelijk
  • De freelancer heeft snel zijn geld
Meer weten!
FAQ Wet DBA

Antwoorden voor werkgevers

Wat houdt de Wet DBA in?

De Wet DBA betekenis: wat is DBA?

Vanaf 1 mei 2016 kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers een (model)overeenkomst sluiten bij het aangaan van een opdracht. Deze overeenkomst moet van tevoren zijn goedgekeurd door de Belastingdienst. Om het zzp’ers en opdrachtgevers gemakkelijk te maken, stelt de Belastingdienst modelovereenkomsten beschikbaar. In de modelovereenkomst staat precies omschreven aan welke voorwaarden de samenwerking tussen zzp’er en opdrachtgever moet voldoen.

Waarom Wet DBA?

Achteraf kan de Belastingdienst controleren of de regels uit de overeenkomst daadwerkelijk worden nageleefd. Als bij controles schijnzelfstandigheid wordt aangetoond, dan kunnen naheffingen en boetes volgen voor zowel de zzp’er als de opdrachtgever. Het is nog niet bekend hoe hoog die boetes zijn. Vanwege de onrust die deze onduidelijkheid veroorzaakte, is de handhaving van de wet opgeschorst. De Belastingdienst jaagt alleen nog op ‘kwaadwillenden’.

Klik hier voor de beschikbare modelovereenkomsten.

Waarom is de VAR afgeschaft?

Het kabinet wilde af van de VAR die zzp’ers op aanvraag konden krijgen van de Belastingdienst. De juiste VAR (VAR-wuo, winst uit onderneming) zorgde ervoor dat je daadwerkelijk als zzp’er kon worden ingehuurd. Zo was je opdrachtgever er zeker van dat er geen loonheffingen en sociale premies betaald hoefden te worden.

Het probleem van de VAR was dat het schijnzelfstandigheid in de hand helpt. Schijnzelfstandigheid is aan de orde wanneer een zzp’er als ondernemer wordt ingehuurd, maar feitelijk als werknemer werkt. Hierdoor loopt de Belastingdienst miljoenen aan loonheffingen en sociale premies mis. Opdrachtgevers waren met het inhuren van zzp’ers met de juiste VAR juridisch gevrijwaard van aansprakelijkheid voor schijnzelfstandigheid. Alleen zzp’ers konden aansprakelijk worden gesteld. Dat moest volgens de staatssecretaris anders.

Wanneer ben je volgens de Belastingdienst schijnzelfstandig?

De Belastingdienst spreekt van schijnzelfstandigheid als de volgende drie kenmerken gelden voor de samenwerking tussen opdrachtgever en zzp’er:

  • Loon: de opdrachtnemer krijgt een beloning die hoger is dan een onkostenvergoeding;
  • Persoonlijk: de opdrachtnemer moet het werk zelf uitvoeren. Hij mag het niet uitbesteden;
  • Gezagsverhouding: de opdrachtnemer voert de werkzaamheden onder gezag uit.

Als deze drie factoren van toepassing zijn spreekt de Belastingdienst van een dienstbetrekking, en kun je niet als zzp’er worden ingehuurd. Als één (of meerdere) van deze drie factoren niet van toepassing is dan spreekt de Belastingdienst van ondernemerschap, tenzij er sprake is van een fictief dienstverband. Een fictief dienstverband is aan de orde wanneer de zzp’er:

  • hetzelfde werk doet als een ‘collega’ in loondienst;
  • minstens een maand lang doorgaans twee of meer dagen per week werkt;
  • tenminste 40 procent van het minimumloon verdient.

Bij een fictief dienstverband kun je niet als zzp’er ingehuurd worden, tenzij je een ‘echte’ ondernemer bent. Ben je een ondernemer? Controleer het met de ondernemerscheck.

Aan deze ondernemerscheck kun je geen rechten ontlenen. Ook kan het je geen zekerheid geven over jouw status als zelfstandige. Maar het geeft wel een goede indicatie of je als ondernemer in te huren bent. Als jij en je opdrachtgevers er zeker van willen zijn dat er geen loonheffingen en sociale premies betaald hoeven te worden, kunnen jullie een modelovereenkomst afsluiten.

Hoe werken de modelovereenkomsten in de praktijk?

Samen met je opdrachtgevers spreek je af volgens welke modelovereenkomst jullie gaan samenwerken. De betreffende overeenkomst kun je van de site van de Belastingdienst halen. Je mag er wijzigingen in aanbrengen, zodat de overeenkomst beter aansluit op jouw situatie. Let wel: de geel gearceerde gedeeltes mag je niet aanpassen of verwijderen!

Je hoeft de overeenkomst overigens niet per se in te vullen of te ondertekenen. Het is al voldoende als je het nummer van de betreffende overeenkomst vermeldt in een e-mailbericht aan je opdrachtgever.

Moet er voor elke opdracht een modelovereenkomst tussen zzp’er en opdrachtgever worden gesloten?

Nee. Een overeenkomst tussen zzp’er en opdrachtgever is 5 jaar geldig, mits er gelijksoortige werkzaamheden worden uitgevoerd. Er hoeft dus niet voor elke opdracht een overeenkomst te worden afgesloten.

Zijn modelovereenkomsten verplicht?

Nee. Het sluiten van een overeenkomst is volgens de wet DAB – net als de VAR – niet verplicht. Maar een overeenkomst biedt wel zekerheid dat de opdrachtgever geen loonheffingen en sociale premies hoeft te betalen, mits de regels worden nageleefd.

Wat zijn de gevolgen van de Wet DBA op zzp’ers?

Het grootste negatieve gevolg is dat de Wet DBA voor veel onrust zorgt. Hierdoor zijn sommige opdrachtgevers terughoudender met het inzetten van zzp’ers, want dan weten ze zeker dat ze geen risico lopen op een boete of naheffing. Opdrachtgevers zouden hun keuze voor het wel of niet inzetten van zzp’ers niet op dit soort ‘onzekere gevaren’ moeten baseren.

Waarom is werken via Tentoo een oplossing voor zzp’ers?

Opdrachtgevers willen natuurlijk geen risico lopen bij het inhuren van zzp’ers, zelfs nu er nauwelijks wordt gehandhaafd. Misschien is niet duidelijk of je kunt voldoen aan alle regels uit de modelovereenkomsten. Of jullie weten nu al dat de zzp’er volgens de maatstaven van de Belastingdienst werkt als schijnzelfstandige. In deze gevallen kun je er als zzp’er voor kiezen om via Tentoo te gaan freelancen. Op deze manier lopen jij én je opdrachtgevers geen risico op naheffingen en boetes.

Zzp’ers die werken via Tentoo, staan je bij ons op de loonlijst. Wij dragen de loonheffingen en sociale premies af; jij kan gewoon als zelfstandige werken. Je bepaalt zelf voor wie je werkt en tegen welk tarief.

De voordelen van freelancen via Tentoo:

  • Je bent net zo flexibel in te huren als een echte zzp’er;
  • Je bent aantrekkelijker voor opdrachtgevers omdat er geen risico’s zijn op naheffingen of boetes;
  • Je bent automatisch verzekerd voor werkloosheid, ziekte en arbeidsongeschiktheid;
  • Je werkt verder volledig als zelfstandige.
Wat zijn de gevolgen van de Wet DBA voor opdrachtgevers?

Gevolgen WAB payroll

Één van de gevolgen WAB payroll is dat er voortaan bedrijfsrisico’s zijn gemoeid bij het inhuren van zzp’ers. Als een opdrachtgever wel voor een zzp’er kiest, dan neemt de administratieve last toe. Vanwege de risico’s is het namelijk van belang dat de modelovereenkomst goed wordt gelezen en begrepen. De samenwerking moet namelijk overeenkomen met de regels uit de overeenkomst. En uiteraard zijn ook de opdrachtgevers aansprakelijk voor het naleven van de regels. Als bij controles blijkt dat deze niet worden nageleefd, kunnen boetes en naheffingen volgen. Zelfs nu de handhaving grotendeels stilligt, willen sommige opdrachtgevers elk risico op naheffingen uitsluiten. Zij terughoudend met het inhuren van zzp’ers en kiezen eerder voor een extra werknemer óf een freelancer die via Tentoo werkt.

Inlenersbeloning WAB

Sinds de invoering van de WAB zijn alle payroll- en uitzendbedrijven verplicht om de inlenersbeloning toe te passen in samenwerking met de opdrachtgever. De inlenersbeloning WAB houdt in dat de medewerkers van het payroll- of uitzendbedrijf dezelfde beloning moeten ontvangen als de werknemers in dienst van de opdrachtgever, waar zij aan het werk zijn. Deze regeling zorgt voor gelijke beloning en arbeidsvoorwaarden tussen de verschillende categorieën werknemers.

Waarom is verloning een oplossing voor opdrachtgevers?

Opdrachtgevers willen zonder zorgen een zelfstandig professional inhuren. Maar soms is niet zeker of ze kunnen voldoen aan alle regels uit de modelovereenkomst. Dan kunnen ze ervoor kiezen om de professional via Tentoo in te huren. Zo loop je als opdrachtgever geen risico op naheffingen en boetes (en de zzp’er ook niet).

De zelfstandige staat op de loonlijst van Tentoo. Wij dragen de loonheffingen en sociale premies af. De medewerker kan verder volledig als zelfstandige werken. Dus hij kan zelf bepalen voor wie hij werkt en tegen welk tarief.

De voordelen van verloning voor opdrachtgevers:

  • Geen risico op naheffingen en boetes.
  • De medewerker is net zo flexibel in te huren als een echte zzp’er.
  • Net als bij het inhuren van een echte zzp’er is er geen doorbetalingsplicht bij ziekte.

Geef me nog meer informatie!

Onze experts helpen je graag. Laat je gegevens achter en we nemen contact met je op.

  • Hidden
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.