Conform de wet hebben werknemers per gewerkt vakantiejaar recht op 20 wettelijke vakantiedagen per jaar (bij een volle werkweek/fulltime dienstverband). Daarnaast kunnen aan werknemers bovenwettelijke vakantiedagen worden toegekend. Voor alle vakantiedagen geldt dat ze voor deeltijders en bij tussentijdse indiensttreding of tussentijdse beëindiging van het dienstverband naar rato worden vastgesteld.
Het begrip vakantie
Vakantie houdt in dat een werknemer wordt vrijgesteld van de verplichting tot het verrichten van arbeid. Hierbij worden zondagen, algemeen erkende of religieuze feestdagen in beginsel niet als vakantiedagen beschouwd. Daarnaast worden roostervrije dagen en ATV-dagen ook niet aangemerkt als vakantiedagen.
1: Wettelijke vakantiedagen
Sinds 2012 is het uitgangspunt van de wetgever dat de werknemer deze dagen opneemt zoveel mogelijk in het jaar waarin ze worden opgebouwd. De aanspraak op toekenning van de wettelijke vakantiedagen (die zijn verworven vanaf 1 januari 2012) vervalt in beginsel na 6 maanden na de laatste dag van het jaar waarin ze zijn opgebouwd. Het is dan ook raadzaam om tijdig schriftelijk de desbetreffende werknemers aan te sporen om de jaarlijkse minimumvakantie op te nemen en ze daarbij erop te wijzen dat zijn/haar rechten anders komen te vervallen.
Het is niet toegestaan om de wettelijke vakantiedagen tijdens het dienstverband af te kopen tegen een schadevergoeding. Overgebleven wettelijke vakantiedagen in een bepaald jaar, komen in het daarop volgende jaar ook niet in aanmerking voor afkoop. Uitsluitend na de beëindiging van het dienstverband is afkoop van het wettelijk minimum aan vakantiedagen toegestaan. De werkgever kan niet eenzijdig vakantie opleggen aan haar werknemers. Het uitgangspunt is dat de werknemer bepaalt of, wanneer en hoelang hij/zij vakantie opneemt. Uiteraard neemt dit niet weg dat het de werkgever vrijstaat om zijn werknemers te vragen of ze akkoord gaan met opname van vakantie, gezien bijvoorbeeld de coronacrisis. Maar de werknemer moet hier dus wel mee instemmen.
2: Bovenwettelijke vakantiedagen
De bovenwettelijke vakantiedagen kunnen worden meegenomen naar een volgend jaar, maar ze vervallen 5 jaar nadat ze gereserveerd zijn. De bovenwettelijke vakantiedagen kunnen gedurende de arbeidsovereenkomst met instemming van de werknemer worden afgekocht tegen schadevergoeding. Maar de werkgever kan zijn werknemer hiertoe niet dwingen. De afkoop heeft betrekking op het recht op vrijaf en het recht op doorbetaling van loon. Uiteraard geldt ook voor de bovenwettelijke vakantiedagen dat afkoop na de beëindiging van het dienstverband in ieder geval is toegestaan. Voor de bovenwettelijke vakantiedagen geldt dat verplichte opname in een bepaalde periode niet is toegestaan indien dit niet in de individuele arbeidsovereenkomsten is vastgelegd. Uiteraard neemt dit ook niet weg dat het de werkgever wel vrijstaat om zijn werknemers te vragen of zij bereid zijn om de bovenwettelijke vakantiedagen op te nemen.
Het voor de bovenwettelijke vakantiedagen ook mogelijk om schriftelijk in de arbeidsovereenkomst op te nemen dat ze bij arbeidsongeschiktheid alleen worden opgebouwd gedurende de eerste 6 maanden van de ongeschiktheid. Ook kan worden bepaald dat deze dagen slechts beperkt kunnen worden overgedragen naar een volgend jaar. Het is voor ziektedagen mogelijk om bij voorbaat overeen te komen dat deze als vakantiedagen worden aangemerkt, maar dit kan alleen voor de bovenwettelijke vakantiedagen die de werknemer in het jaar van ziekte opbouwt. Het bij voorbaat overeenkomen van verrekening van gespaarde, van een vorig jaar doorgeschoven, of nog op te bouwen vakantiedagen, is niet mogelijk.
3: ATV-dagen
Arbeidstijdverkortingdagen (ATV-dagen) zijn (meestal) geen vakantiedagen omdat ze doorgaans in het leven zijn geroepen om het verlies van arbeidsplaatsen tegen te gaan, dan wel nieuwe arbeidsplaatsen te creëren. Als partijen niet hebben afgesproken dat niet-genoten ATV-dagen worden uitbetaald bij de beëindiging van het dienstverband, dan is dit niet verplicht. Het toekennen van een geldelijke vergoeding past namelijk niet bij de doelstelling van de regeling: deze is immers niet om de werknemer een voordeel toe te kennen in de vorm van betaald verlof, maar om extra arbeidsplaatsen te creëren. De werknemer kan worden verplicht tot afkoop of opname van deze dagen.
Contact
Vragen over de vakantiedagen van medewerkers die je via Tentoo verloont? Neem dan contact op met je vaste contactpersoon bij Tentoo. Zit je met een andere vakantiedagenkwestie? Ook dan kun je contact opnemen met je vaste contactpersoon bij Tentoo óf kies voor een kosteloos en vrijblijvend gesprek met arbeidsrechtspecialist Bernice Nonnekes, Karin van Zijtveld, Sebastiaan van den Brink of Siep van der Galiën van Hendrikx Advocaten (0297 – 25 00 18 of info@hendrikxadvocaten.nl).