Eerder dit jaar zijn in de EU-richtlijn minimumeisen voor verlofregels vastgelegd. Deze verlofregels moeten gelden voor alle werknemers binnen de Europese Unie. Door de invoering van de richtlijn veranderen de rechten rondom ouderschapsverlof, geboorteverlof en zorgverlof.
Langer (betaald) ouderschapsverlof
Iedere werknemer heeft het recht om ouderschapsverlof op te nemen voor het eigen kind, of ieder adoptie-, stief- of pleegkind dat bij de werknemer woont en nog geen acht jaar oud is. Het recht op ouderschapsverlof van de werknemer bedraagt 26 maal de arbeidsduur per week. Na invoering van de EU-richtlijn heeft de werknemer recht op minimaal vier maanden ouderschapsverlof, waarvan in ieder geval twee maanden betaald moeten zijn.
Op dit moment is ouderschapsverlof in Nederland onbetaald, tenzij in de cao of arbeidsvoorwaarden afwijkende afspraken staan voor loondoorbetaling tijdens het ouderschapsverlof. De overgang naar minimaal twee maanden verplicht betaald ouderschapsverlof is dan ook een belangrijke wijziging.
Aanvullend geboorteverlof
Per 2019 heeft de Wet Invoering Extra Geboorteverlof (WIEG) het kraamverlof vervangen. Het verlof dat een werknemer na de bevalling van de partner mag opnemen heet nu geboorteverlof en mag de werknemer binnen vier weken na de bevalling van zijn partner opnemen. Het maximale verlof bedraagt eenmaal de arbeidsduur per week en wordt volledig doorbetaald door de werkgever.
Vanaf 1 juli 2020 kan de werknemer ook aanvullend geboorteverlof opnemen. Het aanvullende geboorteverlof is maximaal vijfmaal de arbeidsduur per week en moet binnen een half jaar na de bevalling zijn opgenomen. Tijdens het aanvullend geboorteverlof ontvangt de werknemer een uitkering van het UWV ter hoogte van 70% van zijn dagloon.
In de EU-richtlijn is nu vastgelegd dat de werknemer minimaal tien dagen betaald kraamverlof mag opnemen na de bevalling van de partner. Door de invoering van het aanvullend geboorteverlof in 2020 voldoet Nederland tijdig aan de EU-richtlijnen omtrent geboorteverlof.
Opnemen mantelzorgverlof
Verder krijgen alle werknemers binnen de EU recht op vijf dagen mantelzorgverlof per jaar. Op dit moment is voor Nederlandse werknemers in de Wet Arbeid en Zorg (WAZO) vastgelegd dat een werknemer voor mantelzorg zorgverlof kan opnemen. Binnen één jaar heeft een werknemer recht op twee keer zijn wekelijkse arbeidsduur aan kortdurend zorgverlof, waarbij de werkgever minimaal 70% van het salaris moet doorbetalen. Langdurend zorgverlof is onbetaald, tenzij anders overeengekomen in een cao of de arbeidsvoorwaarden.
EU-richtlijn naar Nederlandse wetgeving
De Europese richtlijn moet door het kabinet binnen drie jaar omgezet worden naar Nederlandse wetgeving. Minister Koolmees (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) heeft aangegeven dat hij eind 2019 de eerste invulling van de richtlijn bekendmaakt.